Kinu poznajemo po milijardu i nekoliko stotina miliona Kineza, po Kineskom zidu, po svjetskom privrednom bumu, po Pekingu, Šangaju, Hong Kongu, Žutoj rijeci. Po Olimpijadu prije četiri godine. Po Kinezima iz komšiluka. I šta još? Ništa.

Rijetki su koji znaju nešto više o Kini. Nekom je daleko, nekoga ne interesuje. Kad čovjek slučajno nabasa na fotografije iz Kine, često se ne može načuditi da takvo nešto postoji na svijetu. Ogromni prostori, nevjerovatne boje, nevjerovatno veliki gradovi sa nama nepoznatim imenima. Sve ogromno, sve neviđeno.

Pored Pekinga, glavnog grada Kine, te Hong Konga i Šangaja, u Kini postoji ni manje ni više nego 166 milionskih gradova. Doduše, ovdje ulogu igra malo drugačiji pojam grada nego kod nas. Pored uskog gradskog područja, u grad se ubraja i okolina, koja gravitira gradu, a to često zna biti površine jedne manje evropske države.

Grad Chongqing tako broji 32 miliona stanovnika i najveći je grad na svijetu i po površini i po broju stanovnika. A ako uzmemo u obzir samo broj stanovnika koji stanuju u samoj metropoli Chongqing, dolazimo na „samo“ 5 miliona stanovnika. Peking ima 12 miliona, a Shanghi 10 miliona stanovnika, bez okoline. Ako posmatramo samo čistu gradsku jezgru, opet dolazimo do cifre od 50 gradova sa preko milion stanovnika. Najveći broj ovih gradova leži na istočnoj obali. Urbanizacija čitave površine Kine obavljena je tek na 40 posto čitave teritorije, a procjenjuje se da će do 2050. godine urbanizacoijom biti obuhvaćeno oko 75 posto površine.

Shanghai je finansijski i industrijski centar sa najvećom kontejnerskom lukom na svijetu i najbogatiji grad je Kine. U samom gradu nalazi se preko 2.000 „ganz“ novih nebodera, a Jinmao toranj je treća po visini zgrada na svijetu. U njemu žive ljudi iz čitavog svijeta, a prognoza je da će se u nekoliko narednih godina njegov broj stanovnika povećati za 5 miliona, sa 10 na 15 miliona.

Peking, ili kako Kinezi pišu Beijing, je politički i kulturni centar Kine, kako mu i ime kaže, jer Bei na kineskom znači sjever, a Jing glavni grad, što bi značilo „sjeverni glavni grad“. Grad ima bogatu istoriju, staru preko tri hiljade godina. Iz Pekinga nam je poznat Zabranjeni grad, sa nekadašnjom Carskom palatom. Dalje slijedi Tiananmen trg, ili trg Kapije nebeskog mira. Prije 4godine, Peking je bio domaćin ljetne olimpijade.

Hongkong je ranije bio britanska kolonija, a 1997. godine vraćen je Narodnoj republici Kini. U Hong Kongu je najveći prihod po glavi stanovnika u Aziji. Poznat je po slobodnoj trgovinskoj zoni, koju koriste sve veće firme na svijetu. Grad se nalazi na 235 ostrva sa brojnim neboderima. To je raj za shoping turiste. Ograničena površina doprinijela je da grad raste u vis i najgušće je naseljeni grad na svijetu. Pošto mnogi ljudi dolaze u Hong Kong u potrazi za srećom u njemu, grad je, u isto vrijeme, konglomerat vrlo bogatih i ekstremno siromašnih ljudi.

Chongqing je poznat po Buda statuama i po tri ogranka rijeke Jangtze. Zovu ga najveći grad na svijetu. Šire područje grada je površine Austrije i naseljeno je sa 32 miliona stanovnika. Nezamislivo za evropske prilike. Kad se grad posmatra sa nekog brežuljka, posvuda su građevine i autoputevi zakrčeni vozilima. Chongqing je centar auto i hemijske industrije, kao i novih tehnologija.

Shenzhen je novi grad. Nastao je takoreći preko noći, od jednog ribarskog gradića. Kineska vlada mu je 1980 godine dodijelila rang specijalne privredne zone, po ugledu ba Shanghai. Vrlo brzo je mali gradić je prerastao u metropolu, sa preko 7 milona stanovnika. Zadivljujuće je da je Shenzhen relativno „zeleni grad“, a 2000. godine ponio je titulu „internacionalnog  grada vrta“

Shenyang je kulturni i privredni centar sjeveroistočne Kine. U njemu se nalazi drugi Carski grad Kine, dinastije Qing. Ranije je bio centar teške industrije, a danas kompjuterskih tehnologija, farmaceutske industrije, auto industrije i brodogradnje. Kako se grad razvija, tako svakodnevno niču novi neboderi, a stari kvartovi nestaju.

Tianjin je stari industrijski grad, a danas industrijski i trgovački centar sjeverne Kine. U njemu je smješteno preko 4 hiljade predstavništava inostranih firmi. Razvija se brže nego Shanghai, sa njegovom lukom za pretovar kontejnera. Zovu ga i „dijamant u zalivu Bo Hai“. Vrlo je skladna kompozicija stare i nove arhitekture.

Guangzhou često nazivaju „kapija Kine“, jer je nekada jedino u ovom gradu Kina bila otvorena za ostali svijet. Pored industriije, veliki je servisni centar, a nakon Shanghaija i Pekinga, to je metropola sa najjačim privrednim potencijalom.

Xi'an, prevedeno znači, „mir zapada“, bio je prvi glavni grad carevine. Ovdje se nalaze čuveni terakota vojnici i potpuno očuvane gradske zidine. A odavde polazi čuveni „Put svile“ prema Evropi. Grad sa 6 miliona stanovnika ne miruje. Investicije u novu gradnju iznose preko 100 milijari eura, što je još jedan pokazatelj, zašto kineski gradovi u kratkom periodu dobijaju sasvim novi izgled.

Harbin je poznat po festivalu u izradi ledenih figura. Kao najsjevniji grad Kine, bio je veza prema Sibiru, sjevernoj Aziji i Pacifiku, a po tome i važan trgovački grad. Harbin je, u isto vrijeme, i najstariji i najnoviji grad Kine. Ovdje su vladala četiri cara, Još u 19. vijeku, ovdje se nalazilo preko 300 trgovačkih svjetskih predstavništava.Ovaj region je žitnica Kine. U Harbinu se nalaze 24 fakulteta. Uostalom kao i širom čitave Kine, školstvu se poklanja izuzetno velika pažnja.

Pored ovih deset nabrojanih gradova, spomenućemo imena slijedećih gradova: Wuhan, Chengdu, Changchun, Zhengzhou, Xinyang, Nanjing, Ürümqi, Lanzhou, Dalian, Pudong, Kunming, Qingdao, Suzhou, Wuxi, Boadhinh, Shijazhuang itd.

Sve su ovo milionski gradovi, i svaki od njih ima svoj poseban značaj na nivou države Kine.

Priredio: Smail Špago