Negdje daleko: Palata na krovu svijeta







Palata Potala je nekada bila rezidencija Dalaj Lame.
U Lhasi, glavnom gradu Tibeta, tradicionalnom sjedištu Dalaj Lame, na nadmorskoj visini od 3.600 metara, na goloj Tibetanskoj visoravni, nalazi se Potala, nekadašnja rezidencija Dalaj Lame, sagrađena na vrhu svetog brda Putua.
Od kraja 14. vijeka pa sve do 1951. godine, kada je Tibet pripojen Kini, ovom zemljom su vladali Dalaj Lame, “božanski kraljevi”, koji su od 1717. pa sve do 1911. godine i sami bili pod vlašću kineskih knezova. Grad Lhasa je bila središte lamaizma, posebnog oblika budizma koji sadrži mnoge osobenosti domaće Bon religije, karakteristične po izrazitom vjerovanju u zle duhove.
Ime palate na lokalnom jeziku znači Budino brdo. Od polovine 17. vijeka, pa sve do kineske invazije 1959. godine, služila je kao zvanična rezidencija Dalaj Lame, a tada je Tenzin Gyatso, četrnaesti Dalaj Lama, pobjegao u Indiju.
Palatu visoku 117 i dugačku 360 metara, u 17. vijeku je gradilo više od sedam hiljada radnika. Zajedno sa ostalim građevinama, Potala je na kraju postala jedna ogromna rezidencija, koja zauzima oko 130 hiljada kvadratnih metara površine i 1.000 prostorija, koje štite 5 metara debeli vanjski zidovi.
Potala je labirint naizgled beskonačnih oslikanih hodnika, kamenih i drvenih stepenica i bogato ukrašenih dvorana za molitvu sa preko 200 hiljada skupocijenih kipova i slika.
U Bijeloj palati, u sklopu Potale, nalaze se stambene prostorije sveštenika, kao i upravne prostorije, prostorija za seminare i štamparija. U Crvenoj palati se nalaze balzamirana tijela umrlih Dalaj Lama, sahranjenih u pozlaćenim pagodama, od kojih je naviša petog po redu Dalaj Lame, visoka 15 metara, napravljena od skupocjenog tropskog drveta i obložena sa 4 tone zlata.
Izgrađena na vrhu svetog brda na Tibetu, Krovu svijeta, rezidencija “božanskih kraljeva” je pusta već više od tri decenije, ali ona svojom pojavom i danas oduševljava sve radoznale posjetioce.
Politički i vjerski poglavar tibetanskog lamaizma, nekadašnji vladar Potale, poznat kao Okean Mudrosti (dalaj znači okean, a lama mudrost), smrtnik je, koji se, prema Budinom učenju, na putu spoznaje nalazi daleko ispred drugih, i nasljednik je samog Bude.
Dalaj Lama se smatra reinkarnacijom Bodhisattve, bića koje po budističkom učenju zuzima mjesto između čovjeka i Bude. Prema tradiciji, to može postati samo dječak koji se rodi u satu kada Dalaj Lama umre i koga budistički sveštenici izaberu nakon složenog obreda.
Tokom istorije, Dalaj Lama je ispunjavao samo vjerske zadatke, ali je vremenom preuzeo i svjetovnu vlast. Pored njega, postoji još jedan lama sa jako visokim položajem, Pančen Lama, inkarnacija Bude Amitabhe, predstojnik samostana Tashilhumpa.
Iako je sadašnji “Okean Mudrosti” (Tenzin Gyatso) u sukobu sa kineskom vladom, on nikada nije prestao zastupati svoju braću s Tibeta, zbog čega je 1989. godine dobio Nobelovu nagradu za mir, a Pančen Lama je bio čak i član kineskog Kongresa, ali bez ikakvog većeg političkog uticaja.
(izvor:pixelizam)
Smail Špago
(NovaSloboda.ba)

Komentariši